Artikelen Smit Slikkerveer

Willem Benjamin SmitHieronder 3 foto's uit de glasplaten collectie van Smit Slikkerveer (gemaakt in 1899) van waarschijnlijk de eerste door Willem Smit gebouwde transformator en tevens de eerste van Nederlands fabricaat. Het vermogen was 40 kVA ( voor die tijd fors te noemen) en de overzet verhouding bedroeg 1050 / 120 V. De klant was Staats Spoorwegen (S.S.) te Utrecht.

40 kVA transformator gemaakt bij Smit Slikkerveer in 1900


In eerdere beschrijvingen van deze transformator werd gesteld dat deze olie gekoeld was. De geperforeerde plaatstalen omkasting doet echter sterk vermoeden dat het hier gaat om een lucht gekoeld exemplaar. Eveneens werd in eerdere beschrijvingen gesproken over "enigermate vergelijkbaar met een moderne transformator". Voor wat betreft de geometrie van de wikkelingen is dit niet juist.

Bij de transformatoren uit het begin van de Nijmeegse periode zijn de wikkelingen in radiale richting vanuit de kernpoot gepositioneerd als: geaarde kern, koelspleet, laagspanningswikkeling over de gehele hoogte, koel / isolatiespleet, hoogspanningswikkeling over de gehele hoogte, ruimte voor het koelmiddel (lucht of olie) tevens isolatie, geaarde omkasting. Bij deze transformator lijkt het er sterk op dat de volgorde is: geaarde kern, koelspleet, wikkelingen set, ruimte voor het koelmiddel  tevens isolatie, geaarde omkasting.

De wikkelingen waren axiaal opgedeeld, vijf hoogspanningsdeelspoelen en vijf laagspanningsdeelspoelen om en om aangebracht. Zie de hoge en de lage deel spoelen. Op de foto zijn de lage deel spoelen in serie  en in driehoek geschakeld. Wellicht dat dit de 120 V. zijde is. Helaas ontbreekt een foto van het achteraanzicht zodat we dit niet met zekerheid kunnen zeggen.

40 kVA transformator gemaakt bij Smit Slikkerveer in 1900


De drie witte hulzen (waarschijnlijk porselein) zouden de aansluit klemmen kunnen zijn, wel wat subtiel voor 192 A. De serie en driehoeksverbindingen moesten geschikt zijn voor 111 A. en daar lijkt het wel op. Bij een moderne uitvoering wordt de laagspanning geïsoleerd van de hoogspanning door de koel / isolatie spleet, in het jargon de hoofdspleet genoemd. Om overslag tussen hoog- en laagspanning te voorkomen wordt de axiale wijdte van de hoofdspleet bepaald aan de hand van het spanningsverschil tussen hoog- en laagspanning en het isolatiemedium (lucht of olie).

Bij de hier getoonde uitvoering bevindt zich slechts een schijf isolatie materiaal tussen de hoog- en laagspanning. Dit zou bij een hoger spanningsverschil tot problemen kunnen leiden. Theoretische opleiding op dit gebied was in Nederland nog niet aanwezig, pas in 1905 worden er in Delft twee professoren Feldmann en Van Swaay aangesteld voor het wetenschappelijk sterkstroom onderwijs.

Het is waarschijnlijk dat Rosskopf, nadat hij in 1907 in dienst trad bij Willem Smit, de basis uitvoering sterk gewijzigd heeft met de kennis die hij bij Prof. Arnold in Karlsruhe had opgedaan. Bouw tekeningen uit 1915 getuigen hiervan. Binnenkort komen er nog meer van deze unieke foto's online te staan.

40 kVA transformator gemaakt bij Smit Slikkerveer in 1900

Bron: Kees Tym (Brush HMA)

Brief Willem Benjamin Smit aan Th. Rosskopf (1938)

In 1938 schreef Willem Benjamin Smit een brief aan Th. Rosskopf n.a.v. de aanvraag van een foto van de eerste in Nederland gemaakte transformator, waarschijnlijk voor het toenmalige jubileumboek.

Erik de Vries / Rudo Hermsen

Reacties mogelijk gemaakt door CComment

Foto gallery Smit Slikkerveer

Cloud tag

Laatste artikelen

Laatste reacties

      LEES MEER

Wie is online

We hebben 72 gasten en geen leden online

Statistieken

Aantal bekeken pagina's
11126837
DMC Firewall is a Joomla Security extension!