Laatst bijgewerkt

Biografie van Ir. Thomas Rosskopf (1880 - 1953), feitelijk oprichter van Willem Smit & Co's Transformatoren N.V. en één van de pioniers van de elektrotechniek in Nederland. 

Thomas Rosskopf was een der pioniers van de Nederlandse Elektrotechnische Industrie. Hij werd op 26-04-1880 te Amsterdam geboren en doorliep daar de Lagere School en de H.B.S. met een vijfjarige cursus. Van 1898 tot 1902 studeerde hij aan de Polytechnische school te Delft, waar hij het diploma voor Werktuigkundig Ingenieur behaalde. In 1904 behaalde hij het diploma Elektrotechnisch Ingenieur in Karlsruhe.

Thomas Rosskopf

Thomas Rosskopf 

Studententijd van Thomas Rosskopf
Van 1898 tot 1902 studeerde hij aan de Polytechnische school te Delft. Deze school had in die tijd nog geen opleiding tot elektrotechnisch ingenieur. Thomas was voorzitter van het studentencorps. Hieronder een aantal unieke foto's uit de collectie van de familie Rosskopf.

Rosskopf in zijn studententijd (Polytechnische school Delft 1899)

Prachtige foto van Thomas Rosskopf, met pet en pijp, te midden van zijn studievrienden bij de Polytechnische school Delft in 1899, bron Familie Rosskopf.

Bron: Studentenweekblad Polytechnische Schoolt Delft, 1901-1902. In 1901 was hij secretaris van de studentenvereniging en een jaar later voorzitter van het studentenkorps.

Ontgroening Delft 1898 (ergens moet Thomas Rosskopf er op staan).

De ontgroening van de studenten aan de Polytechnische school te Delft. De Datering van deze foto is 1898 (stond achterop de foto's). Hierop moet dus ergens Thomas Rosskopf te zien zijn. 

 

Rosskopf in de studentenalmanak van de Polytechnische school in Delft in het jaar 1902. In de studentenvereniging had hij vanaf 1900 diverse bestuurlijke functies.


Bron: Deltschen Studenten Almanak 1902

 

Hoofdgebouw,  onderdeel van het complex voormalig laboratorium van de Afdeling Fysica en Elektrotechniek van de Polytechnische School (nu TU) in Delft Het gebouw is naar het ontwerp in Neo-Gotiek van J. van Lokhorst uit 1899 in 1902-1903 gebouwd. Klik hier voor meer informatie over dit gebouw. Hier volgde Thomas Rosskopf dus zijn opleiding.

Polytechnische school Delft 

Links Polytechnische school (elektrotechniek), rechts de Polytechnische school (Delft)op een oude ansichtkaart.

Ontgroening Delft 1898 (ergens moet Thomas Rosskopf er op  staan).

Nog een foto van de ontgroening van de studenten aan de Polytechnische school te Delft. De datering van deze foto is 1898.

Studententijd Delft met zittend links achter het schaakbord Thomas Rosskopf (1898 - 1902) Thomas Rosskopf wordt ingenieur na het behalen van zijn eindexamen op de Polytechnische school te Delft 25-06-1902

Links  Rosskopf in zijn studententijd in Delft (1898 - 1902), rechts Op 25-06-1902 slaagt Thomas Rosskopf als Werktuigkundig ingenieur, bron: Nieuws van den Dag

Rosskopf haalt zijn eindexamen H.B.S. (12-08-1898) 

Thomas Rosskopf slaagt voor zijn examen aan de H.B.S. (12-08-1898) Bron: Algemeen Handelsblad. Foto rechts: Een prachtige kabinet foto van Thomas Rosskopf als jonge ingenieur in Karlsruhe (1903/1904).

Studententijd Delft (rechts Thomas Rosskopf)
Bovenstaande 2 prachtige foto's zijn van de studententijd van Thomas Rosskopf in Delft (1898 - 1902). Ook deze foto's ontving ik van familie Rosskopf.

Studie en eerste baan in Duitsland
Tussen 1898 en 1902 was er nog geen aparte afdeling voor Elektrotechniek en zo ging Rosskopf, na een jaar gewerkte te hebben bij "Maschinenfabriek Augsburg" te Nurnberg als constructeur van Hijskranen in Karlsruhe elektrotechniek studeren aan de Technische Hogeschool aldaar. Hij behaalde er in 1904 zijn diploma voor Elektrotechnisch Ingenieur.

Foto van Thomas Rosskopf als jonge ingenieur, juist gemaakt voor zijn nieuwe baan in Karlsruhe (1903/1904).

Professor Engelbert ArnoldVan 1904 tot 1905 was hij berekeningsingenieur bij de Gesellschaft für Elektrische Industrie te Karlsruhe en van 1905 tot 1907 assistent aan de Technische hogeschool aldaar bij Prof. Arnold. Hij werkte mede aan de beroemde handboeken van Arnold over de Elektrische Machines. Hier leerde hij enorm veel over o.a. de transformatoren techniek aangezien Professor Arnold in de begin jaren van ABB (waar hij toen als ingenieur werkzaam was) pionierde met generatoren en transformatoren en al in 1891 een transformator op de markt bracht (de Oerlikon transformator). 

Rosskopf in Karlsruhe bij Professor Arnold (1904-1905)

Prachtige foto van Rosskopf in zijn "Karlsruhe tijd" toen hij werkte voor Professor Arnold (man met lange baard en bril in het midden). Rosskopf is de kleine man staande derde van rechts). Bron: Familie Rosskopf.

Van Slikkerveer naar Nijmegen
In 1907 trad hij in dienst bij Willem Smit in Slikkerveer waar hij zich wijdde aan de berekening en beproeving van elektrische machines en transformatoren De uitgebreide kennis die hij had opgedaan in de Karlsruher leerschool (de beste toentertijd) kwam hem goed van pas en was belangrijk voor de toen nog jonge Nederlandse Industrie.Voor de zo ondernemende en vernuftige Willem Smit bleef Rosskopf zijn leven lang een grote eerbied koesteren. Vanaf 1908 tot en met 1912 had Rosskopf de leiding over de transformatorenafdeling. Hij construeerde en verbeterde de transformatorentechniek naar een voor die tijd zeer hoog niveau.

Bezoek KIVI 23-09-1911 aan Smit Slikkerveer met Thomas Rosskopf

Bezoek KIVI 23-09-1911 aan Smit Slikkerveer met Thomas Rosskopf

Bezoek KIVI aan Smit Slikkerveer 23-09-1911. Op voorgrond Thomas Rosskopf (met snor) als excursieleider. Bron : Archief Brush HMA Ridderkerk.

In 1910 stond Smit Slikkerveer met generatoren, draaistroommotoren en stoommachines op de Wereldtentoonstelling in Brussel. Ook de transformatoren van Thomas Rosskopf waren daar te zien en de tentoonstelling werd ingeleid door een voordracht van Thomas Rosskopf. Voor meer info klik HIER.

Transformatoren 25 kVA 27-08-1910

Bron: Archief Brush Ridderkerk: fotonummer 2085: (27-08-1910)


In 1912 stelde deze hem voor een speciale N.V. voor de fabricage van transformatoren op te richten. Met de zegetocht van de wisselstroom zou er voor de transformatorenbouw een grote toekomst zijn weggelegd. Vol energie begon Rosskopf met zijn taak. Samen met Ir. A. J. Bergsma nam hij de Directie op zich van Willem Smit & Co's Transformatorenfabriek. waarvan hij de gehele technische leiding had. Alle ontwerpen en constructies werden door hem opgezet, ook toen de fabriek veel groter werd bleef hij zelf de chef-constructeur. Hij koppelde originaliteit aan degelijke wetenschap als uitgangspunt van zijn ondernemerschap. Hij bracht de fabriek tot sterke groei en grote bloei. Steeds groter werden de te bouwen eenheden, steeds hoger hun spanningen, gebouwen en machines moesten daaraan telkens worden aangepast. Reeds kort na de oprichting werd de jonge fabriek belast met grote moeilijkheden van de eerste wereldoorlog. Deze leidden tot de oprichting van een eigen Draadfabriek in 1915. Ook deze crisisjaren werden overwonnen. Nooit werd op het kaptitaal der Transformatorenfabriek afgeschreven en er waren slechts zelden dividendloze jaren.

25 jarig Jubileum Willem Smit &  Co's Transformatorenfabriek  1938 

12.5 jarig jubileum van Smit Transformatoren. Op het podium rechts zien we Thomas Rosskopf. (1926

Thomas Rosskopf ontwikkelt het eerste prototype van een elektrische lastransformator in Nederland
In 1924 ontwikkeld Thomas Rosskopf, zonder buitenlands patent de eerste elektrische lastransformator in Nederland. Als logisch gevolg van die ontwikkeling wilde Rosskopf een jaar later ook laselektroden gaan fabriceren. In 1926 begon men met de bouw van de Smit Elektroden fabriek die in 1927 gereed kwam. Zijn grote kennis van de techniek in het algemeen deed hem toen reeds inzien dat er een grote toekomst voor het lasvak was weggelegd. Vanaf het begin zag hij in dat dit nieuwe vak een wetenschappelijke opbouw vereiste met laboratoria en deskundigen op chemisch en metalografisch gebied. De opzet was bescheiden, er waren veel aanloop problemen en in het begin werd er weinig verdiend met de fabricage van elektroden, maar uiteindelijk wist hij zo de grondslag te leggen voor een belangrijke tak van zijn N.V. die ook zeer winstgevend werd. Tien jaar later zette hij de afdeling Ovenbouw op die na een moeilijk begin - vooral na de oorlog - tot grote bloei kwam. 

Smit Lasch Reunie 1932 met Thomas Rosskopf

De "Lasch" reunie bij Willem Smit & Co's Transformatorenfabriek. In die tijd een jaarlijks terugkerende demonstratie van nieuwe technieken op het gebied van elektrisch lassen. Thomas Rosskopf is de kleine man op de voorgrond, staande derde van links. Bron: Brush Ridderkerk

1924- de laschtransformator van Rosskopf, bron: Stichting Willem Smit Historie Nijmegen.

Bezoek Duitsche Laschspecialiteiten aan de fabriek 1932
Smit Laschboek 1932

Feestavond 25 Jarig jubileum (1938)

25 Jarig jubileum Willem Smit & Co's Transformatorenfabriek in 1938. Derde van rechts is Th. Rosskopf, links daarnaast dhr. Bergsma. 

Het 25 jarig jubileum van Smit Transformatoren, samen met Bergsma en de commissarissen van dat moment. (1938)

Jubileumvoorstelling in concertgebouw de Vereeniging in Nijmegen, tweede van links Rosskopf en zijn vrouw. In het midden zien we Bergsma en zijn vrouw. 

Afscheidsreceptie ?? Koloniaal instituut met o.a. Thomas Rosskopf (1934)

Deze foto is gemaakt op 27 augustus 1934 ter gelegenheid van het afscheid van ir. J.E. Inckel, Dir. Tech. Bureau van het Departement van Koloniën. De locatie is een zaal van het KIVI. De dame is mevr. Inckel , rechts naast haar de heer Inckel. We zien Thomas Rosskopf direct boven mevrouw Inckel. Bron: Brush Ridderkerk

Voorzitterschap en commissies.
Behalve zijn interesse in het bedrijf en nieuwe techniek interesseerde hij zich sterk voor het normalisatiewerk op nationaal en internationaal gebied. Op 17-03-1911 richtte hij met enkele andere ingenieurs van het KIVI het "Nederlandsch Electrotechnisch Comité" op. Hij speelde daar een zeer belangrijke rol en was een van vertegenwoordigers van Nederland bij de vergaderingen van het International Electrotechnical Commission.(I.E.C). 

Diner van het N.E.C. met o.a. Feldmann en Rosskopf (zie pijlen). Bron: Feldmann, de Ware ingenieur.


Op 7-11-1924 bracht het K.I.V.I. een bezoek aan de Heemaf  voor een demonstratie van de eerste in Nederland vervaardigde elektrische locomotief (combinatie Heemaf/Werkspoor) t.b.v. de "Nederlandsch Indische Staats Spoorwegen". Deze trein kreeg nummer 3201. Geheel rechts op bovenstaande foto zien we Thomas Rosskopf als lid van het KIVI. Bron: Historisch Centrum Overijssel te Zwolle. 

Rosskopf met fotocamera (april/mei 1926)

Trip naar New York (1926) met het I.E.C. vlnr Ir. Thomas Rosskopf, Prof. van der Bilt, Ir. Cornelis Pot, met hun vrouwen, bron: Familie Rosskopf 

Klik HIER voor meer info over deze reis.

Voordracht FOEGIN IEC (1923)

Boekje I.E.C. met voordracht FOEGIN door ir. Th. Rosskopf 15-05-1923, bron: I.E.C.

1927, KIVI bij een toespraak van Plessmann, baas van Fokker. Thomas Rosskopf moet hier ook bij staan, maar de foto is vrij onduidelijk.

Op vrijdag 18-3-1927 werd op de algemene ledenvergadering van de VDEN in Utrecht, onder voorzitterschap van Ing. J.G. Bellaar Spruyt ( midden achter, bij wandtapijt) de KEMA feitelijk opgericht. Op de foto zien we ook  Ir Th. Rosskopf, oprichter van Smit Transformatoren, als lid van de Raad van toezicht (in het midden links achter de man met zwart vlinderstrikje en snor). Bron: Archief KEMA.

We zien hier een gedenksteen van de KEMA uit 1938 met als lid van de Raad van toezicht Th. Rosskopf, bron: KEMA

Rosskopf met koffers bij station Nijmegen op weg naar een vergadering (1930-1935). Bron: glasnegatieven collectie Rudo Hermsen

03-03-1926 Electrisch Comité vergadering New-York 17-04-1942 Kamer van Koophandel voorzitter Th. Rosskopf

Links vergadering Electrical Comité in New-York, rechts Kamer van Koophandel 17-04-1942 (NRC). 

Koninklijk Instituut van Ingenieurs (KIVI)
Verder was hij lid van de afdeling voor elektrotechniek van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs (1907-1946) zoals blijkt uit onderstaand artikelen uit 12-06-1928 en 28-11-1929 waar hij als bestuurslid gekozen werd. Hij was ook enige tijd voorzitter van het KIVI. Daarnaast kwamen wij er achter dat hij ook lid was geweest van een technisch genootschap genaamd "Sterkstroom".

De laatste keer dat Thomas Rosskopf bij het KIVI aanwezig was. Thomas Rosskopf zien we zittend 9e van links gezien met hoed, bron: familie Rosskopf.

Hier zien we hem wat duidelijker, de kleine man met hoed in het midden vooraan.

In 1920 was Thomas Rosskopf bestuurslid van het KIVI. Bron: de Ingenieur 1920.

Bezoek KIVI aan Heemaf met Rosskopf, Nolen, Hofstede Crull en Feldmann

In 1914 bezocht hij met het KIVI de Heemaf fabriek in Hengelo. U ziet Rosskopf staande uiterst links. Rechtsonder : Professor Clarence Feldmann.

12-06-1928 Kon. Instituut van IngenieursRosskopf gekozen in bestuur Koninklijk instituut voor Ingenieurs 28-11-1929
Gelderlander 12-06-1928 / Leidsche Courant 28-11-1929

Technisch genootschap
De promotie van een nieuw technisch vakblad "Sterkstroom", of een technisch genootschap met diezelfde naam ? Wie het weet mag het zeggen. (Achteraan tweede van links is Thomas Rosskopf). De foto ontving ik van de familie Rosskopf.

Electrotechnische Vereeniging
Onderstaande foto kregen wij via Stichting Old Hengelo en daarop is te zien de "Electrotechnische Vereniging Delft" die op 17-2-1928 op bezoek is bij de Heemaf in Hengelo. Op de foto zien we o.a. Thomas Rosskopf en Professor Nolen , beide waren vanaf hun studietijd in Delft lid van deze Vereniging. 


Bron: Stichting Old Hengelo. Rosskopf zien we helemaal achteraan in het midden , de man met de hoed scheef

Kamer van Koophandel
Van 1925 - 1948 was hij lid van de Kamer van Koophandel en fabrieken voor het Land van Maas en Waal, waarvan hij tussen 1936 en 1942 voorzitter was. Van 1942 tot eind 1945 was hij voorzitter van Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Gelderland en tot 1948 was hij nog lid van deze K.v.K.

Bestuur van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor het Land van Maas en Waal tijdens het souper, aangeboden aan voorzitter J. van Engelenburg bij zijn aftreden (benoemd tot Ridder van Oranje Nassau in 1936). Staande, van links naar rechts, J.C. Renckens, H.J.J. Verstraaten, secretaris J.W.F.G. Thijssen, ir. Th. Rosskopf (directeur NV Willem Smit en Co's Transformatorfabriek), adjunct-secretaris P.A. Rutgers, ir. G. van Sprang, J.H. Achterkamp, H.J.H. Meyers, A.S. Tesser, J.Th. Janssen en M. van Hooijdonk. Zittend, van links naar rechts, C.F. van Noppen, C.A. v.d. Waarden, burgemeester J.A.H. Steinweg, scheidend (en onderscheiden) voorzitter J. van Engelenburg, M.J. van Campen en oud-lid W. Bunge, Datering:28/12/1935, bron: Stichting Willem Smit Historie (album Rosskopf).

In 1927 was Rosskopf lid van de Kamer van Koophandel en werd het Maas-Waal kanaal geopend door Koningin en Prins. Hij moet hierbij aanwezig geweest zijn en wellicht is hij nog te zien op onderstaande film. Klik op de play button of op het icoontje (onder de film) om de film op volledig scherm te kunnen bekijken.

Opening Maas-Waalkanaal door Koningin en Prins 27-10-1927 (klik op de de play button of het icoontje eronder om de film te starten)



Bron: Beeld en Geluid.

Rosskopf gekozen als voorzitter KVK Maas en Waal 13-01-1936
Bron: Gorinchems dagblad 13-01-1936


De Kamer van Koophandel in Nijmegen rond 1930 waar Rosskopf 23 jaar werkzaam was. Bron: KVK Nijmegen.

Opening Goffert 1939
In 1937 was hij als voorzitter van de KvK betrokken bij de bouw van het Goffertpark in Nijmegen. Zie foto's hieronder: 
Opening Goffert 16-07-1938
16-07-1938 Opening Goffert voor een selecte groep ondernemers/ kvk etc. (deze info stond achter op de foto's).De officiële opening voor het publiek was 08-07-1939.

Officiële opening Goffertpark 08-07-1939 

Links, de officiële opening Goffert 08-07-1939. Op deze foto is ook Thomas Rosskopf te zien. Klik op de foto om in te zoomen. Ik heb hem met een rode pijl aangegeven.Bron: Heleen Rosskopf.  Rechts een kleurrijke flyer van de opening van de Goffert uit 1939. Bron: Regionaal Archief Nijmegen. 

Opening Waalbrug Nijmegen (1936)
Thomas Rosskopf was als voorzitter van de Kamer van Koophandel ook betrokken bij de opening van de Waalbrug in Nijmegen (16-06-1936). Voordat het zover was kwam een groepje voorname personen een bezoekje brengen aan de bijna voltooide Waalbrug en hier is een kort filmfragment van (maart 1936). Uniek is dat op het einde van dit fragment heel kort Thomas Rosskopf even in beeld komt. Zie ook de foto en de pijl waar hij te zien is. 

 Bron: Familie Rosskopf


Thomas Rosskopf inspecteert de Waalbrug die bijna klaar is 


Opening Waalbrug 16-06-1936, bron: Heleen Rosskopf

Opening Waalbrug 1936 

Links een knipsel uit juni 1936 (Gelderlander) en rechts het voorblad van de feestgids ter gelegenheid van de feestelijke opening van de Waalbrug in 1936. (bron:HHG).

Prominenten tijdens de opening van de Waalbrug in 1936.  De kleine man staande rechts naast de man die zit op de balk is Thomas Rosskopf. (bron: Regionaal Archief Nijmegen).

Elektrificatie spoorlijn Arnhem-Nijmegen (1940)
Verder was hij lid van de Spoorweg raad t.b.v. de geëlektrificeerde spoorlijn Arnhem Nijmegen (1940) en een van de oprichters van de Rotaryclub. Th. Rosskopf was als voorzitter van de Kamer van Koophandel land Maas en Waal betrokken bij de opening van de elektrische spoorlijn Nijmegen- Arnhem. Hij was ook een van de initiatiefnemers tot deze elektrificatie. Hij werd hiervoor onderscheiden tot Officier in de de orde van Oranje Nassau.

Elektrificatie Spoorlijn Arnhem - Nijmegen 1940

Een bijeenkomst in Villa Belvoir, t.g.v. de geëlektrificeerde spoorlijn Nijmegen - Arnhem. Één van de sprekers was de minister van Verkeer & Waterstaat, de heer Albarda. De eerst zittende links van het borstbeeld is de burgemeester van Nijmegen de heer Steinweg. Tweede van links - prominent in beeld (zittend in de stoel) is Thomas Rosskopf. (30-3-1940). Bron: Regionaal Archief Nijmegen.

Opening spoorlijn Arnhem-Nijmegen 19-11-1940


Bron:Gelderlander 19-11-1940


Uitnodiging voor in bedrijf stelling elektrische tractie op baanvak Arnhem - Nijmegen (1940).

 
Vanwege zijn actieve rol in commissies t.b.v. elektrificatie was hij uitgenodigd voor het diner bij het 25 jarig jubileum van de Maasbuurt Spoorweg in Gennep (1936).

Officier in de Orde van Oranje Nassau 1940

Rosskopf wordt Officier in de Orde van Oranje Nassau 1940

Uitreiking van de Orde van Oranje Nassau door de heer Remkens, vice - voorzitter van de afdeling Groot Bedrijf van de Kamer van Koophandel aan Ir.Rosskopf, één van de initiatiefnemers voor de elektrificatie van de spoorlijn Nijmegen - Arnhem, 30-03-1940 (locatie: Hotel Belvoir) Bron: Heleen Rosskopf


Uitreiking Orde van Officier van Oranje Nassau 30-03-1940. Bron: Heleen Rosskopf

Rosskopf Officier in de Orde van Oranje Nassau 01-04-1940

01-04-1940 Zwolsche Courant.

Thomas  Rosskopf benoemd in Orde Oranje Nassau

01-04-1940 NRC

 

Kamer van Koophandel Nijmegen 1942

Afscheidsdiner bij ontbinding van de kamer in 1942, zittend 2e van rechts Rosskopf. (Bron: Heleen Roskopf). 

Sociaal mens:

Onder zijn leiding werden er veel sociale voorzieningen doorgevoerd:

  • Snipperdagen
  • Pensioenfonds
  • Crèche t.b.v. de kinderen van het vrouwelijk personeel (toen al !!)
  • Ziektegeld
  • Mogelijkheden tot kerkbezoek
  • Kerkje voor Protestantse medewerkers van Smit Slikkerveer op het terrein van de Draadfabriek.
  • Vakantie/feestdagen
  • Verkorting arbeidstijd
  • Opleiding/scholing
  • Groot inkopen van eten/kleding met voordeel voor zijn werklieden. (vooral rond oorlogstijd was dit aan de orde).

Hij gaf veel aan de sociaal minder bedeelden. o.a. aan het Leger des Heils, oorlogsslachtoffers Rotterdam/ Nijmegen, Nationaal fonds bijzondere noden, (zie oorkonde). Hij richtte nabij de Groenestraat (hoek St. Annastraat) een stichting op om werkloze jongeren aan een baan te helpen.

Ten tijde van de beurskrach (1929) zat Nederland en ook Smit in een financiële crisis. Het personeelsbestand moest toen flink omlaag, Om zoveel mogelijk arbeiders te behouden voerde hij (tijdelijk) arbeidstijdverkorting in zodat het aantal ontslagen tot een minimum beperkt bleef en de kennis en ervaring van de arbeiders niet verloren ging. In de oorlog zat hij in het inzamelingscomité t.b.v. het Algemeen steuncomité 1939 voor de slachtoffers van de oorlog en het bevrijdingscomité e.t.c.

Bevrijdingscommitee Nijmegen, eind 1945

Bevrijding comité eind 1945, Thomas Rosskopf is de kleine man in het midden, juist onder de staande man met papier in de hand. 

Oorlogsheld
De laatste jaren van de tweede wereldoorlog waren voor hem zeer zwaar. Enerzijds wilde hij de arbeiders behoeden voor uitzending naar Duitsland en de onwil om voor de bezetter te werken, maar anderzijds zorgde dat voor verlies aan werkgelegenheid. Dit waren gewetensconflicten en uiterst moeilijke beslissingen. Thomas Rosskopf heeft er hoogstpersoonlijk voor gezorgd dat veel arbeiders niet werden uitgezonden, door werk te verzinnen en de transformatorenbouw zo te vertragen dat er geen trafo de deur uit ging. In plaats van materialen voor de transformatorenbouw aan te schaffen werd er in de oorlogsperiode van alles voor de werknemers gekocht (wol/ schoenen/ kleding/ aardappelen enz.). Uiteindelijk moest ook Thomas Rosskopf onderduiken omdat hij uitzending van arbeiders naar Duitsland tegenhield en niet samenwerkte met de bezetter.

Nog een bekend verhaal is die van Fritz Tauber, een Oostenrijkse Jood die bij Smit werkte die hij hoogstpersoonlijk uit Westerbork heeft vrij gekregen (samen met zijn vrouw) in 1942. Zie boek"Rondom Westerbork" waar Fritz Tauber zijn levensverhaal beschrijft. Fritz is tot aan zijn dood lid geweest van de Seniorenvereniging Willem Smit.

Fritz Tauber - Rondom Westerbork

Brief vrijlating Fritz Tauber (en zijn vrouw) uit Westerbork FritzTauber

Links: de brief van Rosskopf die tot zijn vrijlating leidde, rechts: Fritz Tauber

De oorlogstijd was voor voor Thomas Rosskopf en zijn vrouw een zware tijd. Huis Rozenhof werd een doorgangshuis voor verdrevenen. Eerst werd een Engels leraar in 1940 uit zijn huis gezet door de Duitsers. Hij werd ondergebracht in huis Rozenhof, evenals Haagse vrienden die het huis moesten verlaten vanwege de bouw van de Atlantikwall, de lange verdedigingslinie die door de Duitsers werd aangelegd ter voorkoming van een geallieerde invasie. Vervolgens de inkwartiering van Duitsers.

Op het einde van de oorlog moest hij vluchten voor de Duitsers hem op de hielen zaten en is daarbij door de vijandelijke linies gegaan. Zijn onderduikadres was bij dhr. A. Rutgers van der Loef, een vriend en commissaris van Willem Smit & Co's Transformatorenfabriek.

Toen de oorlog eindigde waren in Nijmegen huizen te kort en de familie Rosskopf nam een gezin in huis op. Tijdens de maanden dat Nijmegen bevrijd was en Arnhem niet, lag Nijmegen geregeld onder granatenvuur en sliep de hele familie en de gasten in de kelders. Heleen Rosskopf niet, die hielp in het Wilhelmina Ziekenhuis.

Kortom, de man was een held in de oorlog (terwijl hij als bescheiden mens hiervoor niet geëerd wilde worden). Toch ontving hij in 1947 een oorkonde voor zijn hulp aan oorlogsslachtoffers tijdens de WOII. (zie oorkonde hieronder).

Oorkonde Th. Rosskopf

Bron: Heleen Rosskopf, nu in bezit van Stichting Willem Smit Historie Nijmegen

 

1-4-1946: Afscheid Rosskopf en Bergsma als directeur. Nolen komt weer terug. Bron: Stichting Willem Smit Historie Nijmegen.

Zegel die altijd door Rosskopf op de brieven geplakt werd.

Wederopbouw na de oorlog
Na de oorlog kon hij zich moeilijk aanpassen aan de gewijzigde omstandigheden, het overheidsingrijpen in het bedrijfsleven , de veranderde sociale verhoudingen. Toen hij 65 werd vond hij dat jongeren zijn taak moesten overnemen. Op 31-03-1946 trad hij af als directeur van Willem Smit & Co's Transformatorenfabriek N.V., maar de zaak waaraan hij zijn leven had gewijd bleef altijd zijn grote belangstelling houden. Dit deed hij o.a. als commissaris, adviseur en redacteur van "Smit Mededelingen". Professor H.G. Nolen was zijn opvolger.

Na zijn dood schreef Nolen een in memoriam voor Thomas Rosskopf m.b.t. zijn werk als redacteur en schrijver van Smit Mededelingen (zie artikel hieronder).

 

Bron: Archief Smit Transformatoren, Smit Mededelingen 1953.

Kantoor Rosskopf bij Willem Smit
Studeerkamer van Thomas Rosskopf. Het bureau is nog bewaard gebleven bij een van de erven van de familie Rosskopf. (foto: Familie Rosskopf).

Visitekaartje Thomas Rosskopf
In een van de fotoboeken van Jo Eigenhuijsen (chef magazijn Elektrodenfabriek) zat dit visitekaartje van Thomas Rosskopf.

Hobby's en interesses.
Na zijn pensioen kon hij meer tijd vrijmaken voor zijn familie en hobby's, zoals pianospelen en fotografie (hij was een leerling van CAP Ivens). Ook volgde hij een studie Russisch aan de Volksuniversiteit.

Rosskopf met fotocamera (april/mei 1926)

Geheel links Thomas Rosskopf met fotocamera op de boot naar New York in 1926 (vlnr. Ir. Thomas Rosskopf, Professor van der Bilt, Ir. Cornelis Pot (Smit Slikkerveer), vrouw Prof. H. van van der Bilt, mevr. Pot-Verhey)

Delfts kamerorkest met Thomas Rosskopf (staande met snor, tweede van links).

Bovenstaande prachtige foto ontving ik van de familie Rosskopf. Dit is nu het Delfts kamerorkest en Thomas Rosskopf is de man met de lange snor, staande tweede van links. De datering is tussen 1898-1902.

Foto gemaakt door Thomas Rosskopf in 1940. Gezicht op de Waalkade (bron: Regionaal Archief Nijmegen).

Foto Thomas Rosskopf, Groenestraat Nijmegen

Prachtige foto van de St. Annastraat. Deze foto is genomen vanuit het midden van de straat met links het begin van de tuin van de familie Rosskopf (St. Annastraat 288). Rechts zien we de rails van de tram die daar vroeger reed (de stroomtram naar Venlo). Info: Heleen Rosskopf, Foto: Thomas Rosskopf. 

De Familie Rosskopf
Thomas Rosskopf komt uit een familie van ondernemers. Zijn grootvader, George Peter Rosskopf had in 1861 in Amsterdam een kleine slagerij opgezet aan de Vijzelstraat 30-34 met de naam ,"de Maatschappij voor vleeschhouwerij".

Ouders Thomas Rosskopf

Op de foto hierboven zien we de grootouders van Thomas Rosskopf. Links: Alyda F.M. van der Veen (1826-1904) en rechts: George Peter Rosskopf (1829-1901).

In 1861 ging G.P. Rosskopf van start met zijn bedrijf

De start van het bedrijf van G.P. Rosskopf in 1861. Bron: Algemeen Handelsblad 03-10-1861.

Vleeschhouwerij van G.P. Rosskopf

Een advertentie van het bedrijf van de grootvader van Thomas Rosskopf, bron: Algemeen Handelsblad van 25-06-1889

Zijn zoon (vader van Thomas Rosskopf) Johan Michael Rosskopf, ging ook in het familiebedrijf werken en hij was het die een manier bedacht om rundvet te smelten. Hij vroeg daar patent op aan en verkocht de vinding aan de firma van den Bergh en Jurgens, die later aan de basis stond van het Unilever concern. Hiermee vergaarde hij een klein fortuin en kon hij zijn kinderen de beste scholen aanbieden die er voorhanden waren.

Reclame van het bedrijf van Rosskopf uit 1883 (Leeuwarder Courant)

Reclame uit 1883 van het bedrijf van J.M. Rosskopf (de vader van Thomas Rosskopf) bron: Leeuwarder Courant.

 Jurgens Margarinefabriek

Bron: Stadsarchief Oss

Op 26-04-1880 werd Thomas Rosskopf geboren. Tijdens mijn onderzoek vond ik zelfs de geboorte advertentie van Thomas Rosskopf uit 1880.

Geboorte Thomas Rosskopf (26-04-1880)

Geboorte advertentie van Thomas Rosskopf (Bron: 26-04-1880 Nieuws van den Dag).

In 1917 lezen we dat het pand werd gesloopt om de Vijzel straat te verbreden en om de bouw van het Nederlandsche Handel-Maatschappij van K.P.C. de Bazel mogelijk te maken. De vader van Thomas had het bedrijf jaren daarvoor al verkocht. Het verhaal gaat dat J. M. Rosskopf rond zijn 45e jaar, dus 1899 rustig is gaan leven en dus was gaan rentenieren.

Kabinet foto van de familie Rosskopf rond 1886

Hierboven zien we een prachtige kabinet foto van zijn familie. De datering moet zijn tussen 1886 en 1888. Op de foto zien we de ouders van Thomas Rosskopf. Zijn vader Johan Michaël Rosskopf (1854-1923) zijn moeder Catharina Sluyter (1852-1935) en hun 2 kinderen: Johanna Catherina (1885-1983) en Thomas Rosskopf (1880-1953). Thomas Rosskopf is de jongeman in het mooie nette pak, geheel rechts. Bron: Heleen Rosskopf

Prachtige foto van de familie Rosskopf rond 1900,  V.l.n.r. Onbekend, onbekend, onbekend, Johan Michaël Rosskopf, Vader van Thomas Rosskopf (met bolhoed), George Peter Rosskopf, zittend zijn vrouw, dan waarschijnlijk de zus van Thomas Rosskopf en uiterst rechts de moeder van Thomas Rosskopf, Catharina Sluyter. Bron: collectie Rudo Hermsen.

In 1913 ging Rosskopf dus in Nijmegen aan de slag bij Willem Smit & Co's Transformatorenfabriek en kocht hij een huis aan de St. Annastraat in Nijmegen.Op 08-11-1921 trouwde Thomas Rosskopf in Nijmegen met zijn jeugdliefde Dina Lennarz, die hij ontmoette in zijn "Karlsruhe" tijd in Duitsland (Frankfurt am Main), waarmee hij 3 kinderen kreeg.

 
Huwelijk van Thomas Rosskopf met Dina Lennarz

Van 1913 tot en met 1938 woonde de familie Rosskopf aan de St. Annastraat 187. In 1927 stond er een advertentie in de Gelderlander waar mevrouw Rosskopf een keukenmeisje zocht.

alt

Thomas Rosskopf met zijn vrouw (1930)

Prachtige  familiefoto van de familie Rosskopf
Bovenal was Thomas Rosskopf een echte familieman, zoals deze prachtige foto laat zien. Waarschijnlijk is dit op het strand in de buurt van Domburg. Tijdens zijn vakanties ging hij vaak naar badhotel Domburg in Zeeland, een hotel dat al sinds 1866 bestaat.

In die tijd stond in de krant wie de gasten waren in hotels. Zo zien we ook dat Thomas Rosskopf in badhotel Domburg te gast was. Domburgsecourant 13-7-1918

Thomas Rosskopf en zijn vrouw met zijn stiefzoon.

Prachtige foto uit de jaren 30 en de enige van Rosskopf met een hoge hoed.

Ouders Rosskopf op bezoek St. Annastraat 187

Onbekenden bij het huis aan de St. Annastraat 187. (De datering van de foto ligt tussen 1913-1922) Bron: Stichting Willem Smit Historie Nijmegen.

Annie Rosskopf (links) duwt een handkar van de Fa. Willem Smit & Co, waarvan haar vader destijds directeur was, datering: 1940-1945, bron: Regionaal Archief Nijmegen.

Scouting in Nijmegen (Molenstraat) met vooraan op de rug gezien Heleen Rosskopf. Tussen de kinderen moet ook nog ergens Tommy Rosskopf staan (het jongste zoontje van Thomas Rosskopf). Datering 1935-1940.Bron: Stichting Willem Smit Historie Nijmegen.

Tussen 1938 tot 1946 woonde de familie een paar deuren verder in huis Rozenhof aan de St. Anna straat 288.  In 1946 verhuisde men naar de Archipelstraat 101 te Nijmegen (zie krantenknipsel hieronder). 

Verhuizing Fam. Rosskopf 01-08-1946

Verhuisbericht in Gelderlander 01-08-1946.

Hieronder enkele foto's van huis Rozenhof, St. Annastraat 288 in Nijmegen.

Huis Rosskopf aan de Rozenhofstraat


Anno 2012 is dit pand in bezit van het Rode Kruis. (Bron: Noviomagus.nl)

Huis Rosskopf aan  de St. Annastraat

Achterkant van huis Rozenhof (bron: familie Rosskopf)

Thomas Rosskopf en zijn vrouw Dina Rosskopf-Lennarz (1894-1983)

Thomas Rosskopf met zijn vrouw Dina Rosskopf-Lennarz (1894-1983). Datering: vòòr WO II, bron: Heleen Rosskopf.

Overlijden Thomas Rosskopf
05-06-1953 kort na zijn pensioen overleed Thomas Rosskopf in Nijmegen. De belangstelling op zijn begrafenis was zeer groot en stond uitgebreid in de kranten.

Ir. Th. Rosskopf (1880 - 1953)

Bron: Personeelsblad Post 1953. 

Begrafenis Thomas Rosskopf

Krantenartikel na overlijden Thomas Rosskopf.

Hieronder een prachtige foto van Thomas Rosskopf met zijn hond, kenmerkend was zijn sigaar. Volgens zijn dochter Heleen rookte hij veel.

Privéfoto van Thomas Rosskopf met zijn hond

In 1938 werd hij vereeuwigd op een schilderij tijdens het 25 jarig jubileum van Smit Transformatoren. Dit schilderij hangt nog steeds in de "Heerenkamer"

 Klik HIER voor de stamboom van de familie Rosskopf.

Publicaties
Thomas Rosskopf schreef zeer veel publicaties in allerhande technische vakbladen, zowel Nederlandse als Duitse. Alleen schreef hij meestal onder een pseudoniem. Hij wilde geen bekendheid en was een bescheiden man. Professor Nolen schreef bij zijn afscheid dat Thomas Rosskopf een beroemd man had kunnen zijn d.m.v. zijn publicaties, maar hij wilde niet in de belangstelling staan en stuurde daarom de publicaties meestal anoniem in. Ik ben wel een aantal publicaties tegen gekomen met zijn naam eronder. Deze zal ik verzamelen en hieronder plaatsen. 

Meer volgt...........

 
Fotomateriaal/ tekst: Heleen Rosskopf (dochter van..) Smit Mededelingen /Archief Smit Transformatoren, Div. kranten/ Stichting Willem Smit Historie Nijmegen/Regionaal Archief Nijmegen/ Rudo Hermsen / dhr. Estourgie

Reacties mogelijk gemaakt door CComment

Contact gegevens:

Stichting Willem Smit Historie Nijmegen
Binnenvaart 15
6642 CT Beuningen (Gelderland)
E-mail: info@willemsmithistorie.nl
Mobiel: 06 19009274

KvK nummer: 58361855
ANBI erkend.

 

Adverteren

Our website is protected by DMC Firewall!