Contact gegevens:
Stichting Willem Smit Historie Nijmegen
Binnenvaart 15
6642 CT Beuningen (Gelderland)
E-mail: info@willemsmithistorie.nl
Mobiel: 06 19009274
KvK nummer: 58361855
ANBI erkend.
Fabriekscentrale Stork & Co te Hengelo met generatoren van Siemens en Smit Slikkerveer (1900-1914)
De geschiedenis van Smit Transformatoren in een notendop (1913...2013)
Smit Transformatoren werd officieel opgericht op 2 mei 1913 door Rosskopf en Bergsma, maar 4 november 1913 was het exact 100 jaar geleden dat de productie van transformatoren in Nijmegen van start ging !
De rode draad in de geschiedenis van Smit Transformatoren bestaat uit :Divergentie en Convergentie.
Het producten palet begon met transformatoren, breidde zich snel uit met spin off's en nieuwe niet verwante producten om vervolgens te eindigen bij de vertrouwde transformatoren, zij het dan van veel grotere omvang als in de begin jaren. Hierdoor nam het aantal afdelingen, business units, dochters en fusies toe om tenslotte te eindigen in één bedrijf dat deel uitmaakt van een groep van transformatorfabrikanten met ieder hun eigen specialiteit. Die van Smit is het bouwen van zeer grote vermogenstransformatoren. Het aantal medewerkers begon met een kleine 40 , groeide uit tot bijna 4000 en eindigde op zo'n 450.
Drijfveren.
We zien lange perioden waarin techniek en wetenschap, zaligmakend waren en er voor het maken van winst om te kunnen overleven maar weinig belangstelling bestond. Pas in de laatste decennia hebben de bedrijfseconomische aspecten prioriteit gekregen. Het oude motto "gij zult bouwen wat ik ontwerp" is vervangen door "gij zult ontwerpen wat productietechnisch en economisch het meest voordelige is zonder afbreuk te doen aan de wensen van de afnemer"
Steeds groter.
De afnemers vroegen, door de enorme toename van het elektriciteitsgebruik, steeds weer om nog grotere transformatoren met nog hogere spanningen. Smit paste zich volledig aan die behoefte aan, niet alleen om hun referentielijst met technische hoogstandjes te kunnen opleuken maar vooral om het markt aandeel van de thuis markt te kunnen behouden. In 1913 was het grootste vermogen 1,25 MVA en de hoogste spanning 10 kV. Heden ten dage is dit 900 MVA resp. 800 kV
Willem Smit, Thomas Rosskopf en het begin van de productie in Nijmegen.Willem Benjamin Smit, de man die ons bedrijf zijn naam heeft geschonken, wordt in 1860 geboren in Slikkerveer als telg uit een ondernemers geslacht. Hij wordt doorgaans Willem Smit genoemd en bouwt als autodidact in 1878 zijn eerste dynamo voor elektrische verlichting. Dit is tevens de eerste in Nederland gebouwde dynamo. Elektrische verlichting wordt een hype en een commercieel product. Daarom richt hij in 1882 samen met zijn neef (en latere zwager) , Adriaan Pot, de "Electrisch-Licht-Machinen Fabriek Willem Smit & Co" te Slikkerveer op.
Stoomdynamo van Willem Smit rond 1910
Lees meer: 100 jaar Smit Transformatoren (1913-2013)
Schrijf reactie (0 Reacties)De eerste (38) medewerkers
In 1900 werd door Willem Smit de eerste transformator in Nederland ontworpen. Vanaf die tijd ging de transformator geleidelijk in productie, maar door de opkomst van de elektriciteitscentrales en de steeds groter wordende vraag werd in 1907 de jonge ingenieur Thomas Rosskopf aangenomen om deze afdeling te gaan leiden. Rosskopf was vanaf 1907 tot 1913 de baas van de transformatorenfabricage in Slikkerveer.
De vraag naar transformatoren steeg net als de vraag naar generatoren en elektromotoren. Uiteindelijk was er geen ruimte meer om nog een transformator te maken en stapte Rosskopf naar directeur Willem Smit met het verzoek de transformatoren hal uit te breiden. Hij had veel meer ruimte nodig. Willem had een voorkeur voor de generatorenfabricage, dus stelde hij voor om elders een geschikte locatie te vinden. Dit werd uiteindelijk Nijmegen, vooral ook omdat het gemeentebestuur graag mee werkte aan dit verzoek. Er was flinke werkloosheid en ruimte genoeg voor nog meer industrie in Nijmegen. Daarnaast lag Nijmegen uitermate gunstig aan het water, de fabriekslocatie lag aan het spoor en een groeimarkt (Duitsland) om de hoek.
Thomas Rosskopf in zijn Slikkerveer tijd waar hij nog de baas van de transformatorenafdeling is. Hij is hier excursieleider van het KIVI (Koninklijk Instituut van Ingenieurs) bij de fabriek in Slikkerveer (1911) Bron: collectie Rudo Hermsen
Bron: Archief Smit Transformatoren
Lees meer: De eerste medewerkers van Smit Transformatoren (1913)
Schrijf reactie (0 Reacties)Onderstaande artikelen gaan over het vervoer van een transformator van Smit naar het schakelstation Herten ( bij Roermond) in Zuid Limburg in oktober 1935. Een tweede indentieke transformator werd geleverd aan het station Lutterade. Nieuw bij dit artikel zijn 2 unieke foto's uit 1938 en een aantal krantenartikelen die we onlangs teruggevonden hebben.
Dit waren de eerste 150 kV transformatoren van Smit en vermoedelijk ook de eerste van die spanning in Nederland, het vermogen bedroeg 6000kVA, de overzetverhouding was 150 / 10 kV. Enkele maanden daarvoor (april 1935) werd in Herten een schakelstation opgericht van de P.L.E.M. (Provinciale Limburgse Electriciteits Maatschappij, ook wel de Stroomverkoop mij. genoemd) die d.m.v. een 150.000 volt hoogspanningslijn verbonden was met de staatsmijnen in Lutterade (die de stroom opwekten).
De eindopstelling in Lutterade (1938). Bron: Archief Smit Transformatoren
Bron: NRC nov. 1934
Bron: Limburgse Koerier 04-10-1935
Lees meer: Vervoer transformator naar schakel station Herten in Zuid Limburg (1935) + filmfragment
Schrijf reactie (2 Reacties)Nettransformatoren zijn in principe alle transformatoren van midden spanning (3,5,6,10, 20, 23 kV) op gebruikers laagspanning (110, 220, 380 V) met vermogens van 40 kVA t/m 1600 kVA. Een nettransformator wordt ook wel distributietransformator of olie-nettransformator genoemd.
Momenteel zijn de meeste 10 of 20 kV op 400 V met een vermogen van 400 of 630 kVA. De eerste transformatoren van dat type werden in Slikkerveer gebouwd rond 1900 en vanaf 1913 in Nijmegen. De laatste zijn ca. 2002 in Nijmegen gebouwd. Na de fusie van Smit Transformatoren met SGB is de productie van dit type geïntegreerd in hun bedrijf in Neumark (Sachsen- Duitsland), waar ze nu veel economischer gebouwd worden. Nijmegen is nu verkoopkantoor van SGB's nettransformatoren.
Lees meer: 1975 - Fabricage van net transformatoren (93 foto's)
Schrijf reactie (1 Reacties)Onderstaande foto van Smit Transformatoren bij het onderstation aan de Helmerstraat in Amsterdam vond ik op beeldbank Amsterdam. De elektriciteit van Amsterdam werd vanaf 1903 geleverd door de Gemeentelijke Electriciteitscentrale aan de Hoogte Kadijk. In de stad richtte men op diverse plaatsen onderstations in naar plannen van de Dienst Publieke Werken, zoals het onderstation J. Obrechtplein 1-3 (1917), onderstation Eerste Helmersstraat 21 (1923) en onderstation Amstelkade 13. Tijdens WO II werd zeker één van deze onderstations gebruikt als schuilplaats voor ongeveer 200 personen.
Prachtig dit primitieve transport, sleeën op houten balken.Volgens Periodieke Mededelingen zou het maar om één transformator gaan voor deze centrale, maar dit zijn er duidelijk twee en wel identieke, 6000 kVA 10 / 3 kV niet regelbaar onder belasting maar wellicht wel met een aftakschakelaar of omklembaar boven het deksel. Het aantal doorvoeringen doet mij vermoeden dat er nog een tertiaire spanning was, misschien voor de voeding van de tram of 220 V met een lager vermogen (maar dat zou wel een probleem kunnen opleveren voor de kortsluitvastheid in het 220 V net)
Omdat er toen al veel grotere vermogens 25000 kVA en hogere spanningen 110 kV gemaakt werden is deze middelmaat niet vermeld. Herten / Lutterrade,150 kV was toen ook al in opdracht gegeven, maar nog niet beproefd.
Elektrische Centrale Hoogte Kadijk in Amsterdam (1908), bron: Beeldbank Amsterdam
Hoogte Kadijk: Onderstation Helmersstraat. Smit transformatoren (1936). Bron: Beeldbank Amsterdam.
Een andere transformator van Smit voor hoogte Kadijk kwamen we al eerder tegen. Deze is van eerdere datum (1924).
Bron: Stichting Willem Smit Historie Nijmegen, tekst Erik de Vries, Rudo Hermsen en een stukje van dnbl.org
Schrijf reactie (0 Reacties)Dhr. Germar Groot Hulze, oud medewerker van Smit Ede, stuurde mij een groepsfoto van de afdeling regeltechniek van Smit Ede uit het jaar 1969. In datzelfde jaar werd de Smit Nijmegen groep, (waar Smit Ede toe behoorde sinds 1954) opgeslokt door het nog grotere HOLEC concern.
Bron: Germar Groot Hulze
Van link naar rechts, staand: Freek Janssens, Cor Dekker, Willem Belgraver, Eddy Nanlohy, Herman Kappers. Zittend: Germar Groot Hulze, Frans Dechene, Jan van Dijk, Ies Lagendijk. Wij staan voor een "PTT-Kast" een gelijkrichter t.b.v. telefonie.
Met dank aan dhr. Wim Belgraver voor het verbeteren van de namen Nanlohy, Willem Belgraver en Jan van Dijk.
Leuke anekdote:
Schrijf reactie (2 Reacties)Zelf heb ik nog gewerkt aan vliegveld verlichtingen voor het vliegveld van Cairo. Toen brak de beruchte 60daagse oorlog met Israël uit. Deze wist de net geplaatste kaste compleet aan barrels te schieten, waardoor wij (Smit-Ede) een hernieuwde order kregen om ze nogmaals te maken.
Met vriendelijke groet,
Germar Groot Hulze
Op 19-04-2016 was het precies 130 jaar geleden dat de eerste openbare elektriciteitscentrale van...
Op 01-07-2016 was het exact 130 jaar geleden dat de elektrische straatverlichting in Nijmegen in...
Op zondag 5 mei 2013 was het precies 90 jaar geleden dat de radiotelegrafieverbinding tussen Nederland en...
Begin 2010 vond ik bij toeval de website "Dancinginbombshelters.com" en zag de beschrijving van een dagboek...
Wereldtentoonstelling Parijs 1900Van 15 april tot 19 november 1900 werd de Wereldtentoonstelling in...
De voorbije tijden en het prille begin, 1885..1916 Voor de beeldvorming over de technische...
Stichting Willem Smit Historie Nijmegen
Binnenvaart 15
6642 CT Beuningen (Gelderland)
E-mail: info@willemsmithistorie.nl
Mobiel: 06 19009274
KvK nummer: 58361855
ANBI erkend.