Contact gegevens:
Stichting Willem Smit Historie Nijmegen
Binnenvaart 15
6642 CT Beuningen (Gelderland)
E-mail: info@willemsmithistorie.nl
Mobiel: 06 19009274
KvK nummer: 58361855
ANBI erkend.
Fabriekscentrale Stork & Co te Hengelo met generatoren van Siemens en Smit Slikkerveer (1900-1914)
In de negentiende eeuw vinden we op de "Leidsche stadswallen", voormalige stoommeel fabriek "De Sleutels". Deze werd al in 1884 door Willem Benjamin Smit voorzien van elektrische verlichting. Een deel van dit industrieel erfgoed maakt nu nog steeds deel uit van het stadsbeeld van Leiden.
Oprichting fabriek (april 1884)
Op 29 april 1884 wordt de voor die tijd hypermoderne stoommeelfabriek "De sleutels" opgericht en gebouwd aan de Zijlesingel in Leiden (bij de Vestwal in de Looierstraat) door Arie de Koster en Adriaan Koole. Adrie de Koster Sr, is handelaar in granen, zaden en meel en zijn compagnon Adriaan Koole de eigenaar van de Leidse windkorenmolen d'Oranjeboom.
Stoom meelfabriek "De Sleutels rond 1900 (Archief Leiden).
Links een dynamo (elektromotor) die Willem Smit gebruikte voor de aandrijving van de verlichting van Meelfabriek "De Sleutels" (1884) Bron: Archief Brush HMA Ridderkerk.
Dhr. John Livius stuurde mij deze prachtige en unieke (zeer vroege) kaart van Stoommeel fabriek de Sleutels uit Leiden met hier te zien de silo. Deze kaart is nog met "De Koster & Co" in het logo. (1904).
Fabrieksbranden
De fabriek werd door 3 branden geteisterd in 1891, 1902 en 1925.
Bron: Zutphensche Courant 1891
Hieronder een uitgebreid verslag van deze brand.
Tijdens mijn onderzoek naar de historie van Smit Slikkerveer kwam ik een zeer oud krantenartikel tegen, wat duidelijk maakt dat Willem Smit op 20 jarige leeftijd al flink aan de weg timmerde, ruim 1 jaar voordat Smit Slikkerveer opgericht werd. Het is het oudste krantenartikel dat ik tot nu toe heb gevonden van Smit Slikkerveer en dateert van 07-09-1881. Onderstaand artikel gaat over een landbouw tentoonstelling in Bergen op Zoom, waar Willem Smit de dynamo's en de booglampen (systeem Siemens) leverde, nodig voor de elektrische verlichting van de tentoonstellingsterreinen. De booglampen maakte hij niet zelf, maar bestelde hij bij importeurs in Duitsland en België.
Landbouwtentoonstelling Bergen op Zoom (1912). Op de achtergrond links zien we een booglamp, waarschijnlijk dezelfde geplaatst door Willem Smit in 1881.
Bron: Middelburgsche Courant 07-09-1881)
De dynamo's zijn zeer waarschijnlijk van het type gramme, die hij eerder dat jaar al bij zijn familie (Diepeveen, Lels & Smit ) in Kinderdijk had geleverd. De dynamo's werden gemaakt in een werkplaats bij de Klinknagelfabriek van zijn vader.
Lees meer: Een van de eerste projecten van Willem Benjamin Smit - elektrische verlichting...
Schrijf reactie (1 Reacties)Rond 1904 begon de ontwikkeling van de turbo-generatoren. Na wat pionieren ging ook Smit Slikkerveer deze grote machines bouwen. Vooral de wereldtentoonstelling in Brussel (1910) waar Smit Slikkerveer prominent aanwezig was met een aantal van deze generatoren gaf de verkoop een flinke stimulans. In 1932 had men al meer dan 130 turbo-generatoren afgeleverd. In 1933 werd de grootste turbogenerator van Nederland gefabriceerd.
04-07-1933 Rotterdamsche Courant
In 1933 was men zover dat men de concurrentie aan kon met het buitenland (Duitsland/Engeland). De technologische achterstand die men had op dit type generatoren was geheel ingehaald. De Nederlandse elektriciteitsbedrijven hoefden dan ook niet meer de generatoren in het buitenland aan te schaffen. Dit paste precies in het tijdsbeeld van toen, de regering wilde de "eigen industrie" voorrang geven om zo de economie een oppepper te geven.
Lees meer: De grootste turbo-generator van Nederland (1933)
Schrijf reactie (0 Reacties)In 1928 werd de zogenaamde PHOHI ultra kortegolf zender gebouwd t.b.v. de draadloze verbinding naar het verre Nederlands Indië. De eerste eerste geluiden die men in Bandung (Nederlands Indië) via deze korte golf zender hoorde, was muziek uit Nederland. Zoals te lezen is in onderstaande artikelen uit 1927/1928 was het een knap staaltje samenwerking tussen toonaangevende Nederlandse bedrijven uit die tijd. "De Nederlandsche Seintoestellen fabriek (NSF)" bouwde de de zend-inrichting, Philips leverde de watergekoelde zendlampen, Heemaf de schakel-installatie, Smit Slikkerveer de omvormers en Smit Transformatoren natuurlijk de transformatoren. Op deze manier hebben de Smit bedrijven ook hun steentje bijgedragen aan de ontwikkeling van de radio-uitzendingen en de huidige Hilversumse zenders. Een mooi artikel over de Phohi zender (2-talig) vond ik in een koloniaal boekwerk uit 1927.
Filmfragment bezoek aan de Phohi kortegolf-zender (1933)
Lees meer: Zendstation Huizen, de PHOHI zender (1928)
Schrijf reactie (5 Reacties)Advertentie Willem Smit & Co, Leidsche Courant 24-02-1962
Onderstaande "vreemde" advertentie vond ik in het archief van Smit. Wat is hier aan de hand ?
(Bron: Electrotechniek 1929)
De advertentie doet vermoeden dat het hier gaat om twee bestaande transformatoren, die iemand "over heeft", omdat hij een groter vermogen wil installeren (bijv. 2 x 630 kVA) of omdat ze deel uitmaakten van een tijdelijk station (een zgn. provisorium) of door inkrimping van een elektriciteits-net, hoewel dit laatste erg onwaarschijnlijk is.
Een transformator-kenner vraagt zich hierbij af hoe het mogelijk is om een bestaande transformator naar wens te kunnen modificeren, zie de opmerking " eventueel nader overeen te komen"
- 6.000 V of 10.000 V zou mogelijk zijn indien er reeds een spanningsomklem voorziening was toegepast. De advertentie tekst zegt niets daaromtrent.
Het ombouwen van bijv. 6.000 V naar 10.000 V is wel mogelijk doch erg kostbaar en zou slechts door de fabrikant uitgevoerd kunnen worden.
De vraag rijst nu, was de opsteller van de advertentie een niet kwaadwillige onkundige (maar hoe komt hij dan aan transformatoren die slechts ter zake kundige gebruikers kende), of zit hier iets heel anders achter?
Of zou Smit via de achterdeur transformatoren verkocht hebben die alle genoemde modificaties konden krijgen omdat ze nog gebouwd moesten worden, verklaart dit het noemen van een korte levertijd ? Maar wat dan met de verkeerde spelling van Buchholzrelais, opzet is mogelijk maar wel ver gezocht ? Waarom niet de hele vermogens range van 50 kVA tot 1000 kVA genoemd, waren er wellicht te veel onderdelen ( bijv.kasten) voor 400 kVA transformatoren over ?
Laten we gezien de goede reputatie van Smit dit louche scenario maar verlaten.
Het blijft echter een geheimzinnige advertentie.
Erik D. de Vries
" Matthijs Visser merkt terecht op dat het ook om twee transformatoren kan gaan, één met een HS van 10 kV en de nadere met een HS van 6 kV. De waarheid is moeilijk te achterhalen .
Schrijf reactie (0 Reacties)Op 19-04-2016 was het precies 130 jaar geleden dat de eerste openbare elektriciteitscentrale van...
Op 01-07-2016 was het exact 130 jaar geleden dat de elektrische straatverlichting in Nijmegen in...
Op zondag 5 mei 2013 was het precies 90 jaar geleden dat de radiotelegrafieverbinding tussen Nederland en...
Begin 2010 vond ik bij toeval de website "Dancinginbombshelters.com" en zag de beschrijving van een dagboek...
Wereldtentoonstelling Parijs 1900Van 15 april tot 19 november 1900 werd de Wereldtentoonstelling in...
De voorbije tijden en het prille begin, 1885..1916 Voor de beeldvorming over de technische...
Stichting Willem Smit Historie Nijmegen
Binnenvaart 15
6642 CT Beuningen (Gelderland)
E-mail: info@willemsmithistorie.nl
Mobiel: 06 19009274
KvK nummer: 58361855
ANBI erkend.